Novo Cabo Fisterra 2. Ciencias sociais, xeografía e historia

O Islam, igual que o xudaísmo e o cristianismo, é unha relixión monoteísta, que cre nun Deus único. Segundo os seus seguidores, foi transmitida a través dun profeta chamado Mahoma. A nova relixión foi predicada por Mahoma na Arabia do século VII, de onde era orixinario. Á súa morte, os árabes espallárona por África, Asia e parte de Europa, e millóns de persoas islamizáronse. [...]

Na Idade Media, a partir dos séculos IX-X, formouse en Europa occidental un sistema político, económico e social coñecido como feudalismo. O sistema feudal tivo a súa orixe na descomposición do Imperio de Carlomagno e na situación de inestabilidade provocada polas invasións de normandos, musulmáns e húngaros. [...]

Entre os séculos XII e XIV, como consecuencia das melloras na agricultura e do aumento da poboación, iniciouse en Europa un desenvolvemento económico que favoreceu o renacer das cidades e da vida urbana. As cidades pasaron a ser un centro de produción artesanal e de intercambio de produtos. Nelas desenvolveuse unha próspera burguesía (comerciantes, artesáns, banqueiros) que gobernaba a cidade. [...]

No século VIII, a meirande parte da Península Ibérica fora ocupada por un exército islámico, que estableceu un poderoso Estado: Al-Andalus. Nas zonas montañosas da Cordilleira Cantábrica refuxiouse unha poboación insubmisa, que se opuxo á conquista e que fundou o reino de Asturias no século VIII. Nos Pireneos, os reis carolinxios constituíron a Marca Hispánica, uns condados vinculados ao reino franco, que co tempo se independizaron. [...]

Ao longo dos séculos XII e XIII consolidáronse os catro reinos cristiáns da Península Ibérica: Portugal, Castela e León, Navarra e a Coroa de Aragón. Estes reinos realizaron a ocupación militar de novos territorios musulmáns, coa excepción do reino de Granada, e a repoboación das terras conquistadas. A expansión militar fortaleceu os dous grandes Estados da Península: A Coroa de Castela e a Coroa de Aragón. [...]

Lembra que no ano 714 os musulmáns chegaron á zona oriental de Galicia, onde permaneceron moi pouco tempo. Desde finais do século VIII Galicia integrouse progresivamente no reino de Asturias e seguiu a súa mesma evolución política, aínda que sufriu as razzias dos musulmáns ata o século X. A partir daquela, Galicia viviu unha grande expansión da agricultura, da artesanía e do comercio. [...]

A expansión económica dos séculos XV e XVI estivo acompañada do xurdimento dunha nova forma de comprender o mundo: o Humanismo. Os humanistas reivindicaron a herdanza da Antigüidade grecorromana e situaron o ser humano no centro de todas as súas reflexións. Un renovado espírito crítico embebeu o mundo das crenzas: difundiuse unha relixiosidade máis persoal e criticouse a corrupción e os abusos da Igrexa. [...]

A monarquía dos Reis Católicos, Isabel e Fernando, foi a orixe do Estado moderno nos reinos hispánicos. O seu matrimonio significou unir baixo unha mesma Coroa os dous maiores Estados da Península Ibérica: o de Castela e o de Aragón. No entanto, a unión non supuxo a creación dun estado unitario porque se mantiveron as leis e mais as institucións de cada un deles. [...]

A finais do século XV, o progreso na construción de barcos (carabelas) e nas técnicas de navegación permitiulles aos navegantes europeos lanzárense ao descubrimento de novas rutas marítimas. Deste xeito, nun período de tempo relativamente breve, o mundo coñecido polos europeos ampliouse de xeito considerable: bordearon a costa africana, alcanzaron as illas das Especias, chegaron ao continente americano e deron a primeira volta ao mundo. [...]

A comezos do século XVI, o neto dos Reis Católicos, Carlos I, ocupou o trono da monarquía hispánica e instaurou a dinastía chamada de Habsburgo ou de Austria. Carlos I e o seu fillo Filipe II gobernaron sobre un inmenso Imperio, formado polas posesións europeas e polos territorios americanos que foran incorporados á Coroa de Castela. [...]

O século XVII en Europa foi unha época de crise e de transformacións económicas. Así, ao longo da centuria producíronse crises agrarias e epidemias que dificultaron o crecemento da poboación. Pero, ao mesmo tempo, desenvolvéronse o comercio marítimo e mais a produción de manufacturas que fixeron aumentar a influencia e o poder da burguesía. [...]

No século XV a nobreza galega saíu fortalecida logo da súa vitoria sobre os irmandiños nas revoltas que caracterizaron a crise do final da Idade Media en Galicia. No entanto, o seu predominio durou pouco tempo. Os Reis Católicos estableceron un novo modelo de Estado, centralista e autoritario, no cal non tiñan cabida os dereitos e privilexios dos nobres medievais (cobro de impostos, mantemento da orde, administración de xustiza…). [...]

A poboación é o conxunto de persoas que habitan un territorio, e a ciencia que a estuda é a demografía. [...]

España é un país pouco poboado en comparación con outros países europeos. No entanto, durante o século XX e ata os nosos días, a poboación española experimentou un gran crecemento. A comezos do século XX, a poboación de España non acadaba os 19 millóns de habitantes, mentres que na actualidade conta con 47,2 millóns de residentes, dos cales uns 2,8 millóns viven en Galicia. [...]

As cidades son lugares onde se concentra a poboación e as súas actividades e cambian co paso do tempo. Actualmente as cidades centralizan unha serie de funcións urbanas e un gran número de servizos. O proceso de urbanización, nos inicios do século XXI, acada o conxunto do planeta de xeito que a poboación que vive nas cidades xa é máis numerosa que a que vive no campo. [...]

Unha das principais características das sociedades humanas no mundo de hoxe é a súa notable diversidade. Esta diversidade ten a súa orixe en factores de tipo histórico, político, económico, cultural, relixioso e mesmo lingüístico, que fixeron que as rexións do noso planeta evolucionen e se organicen de xeitos moi variados. [...]